This novel forms the first part of van der Heijden's long and still ongoing series of (semi-)autobiographical novels De tandeloze tijd ("Toothless time"). It opens in spring, 1976, with the author's fictional alter ego Albert Egberts approaching his 26th birthday and near the end of his time as a student in Nijmegen, and moves on to take him back to his parents' house in Geldrop (outside Eindhoven) to retrace the key events of his childhood that have defined his relationship with his parents and his closest friends, and in the process dig into the mystery of how we deal with the cruelty of fate's having thrown us into this nasty, irreversible sequence of birth and death. Through consuming alcohol, mainly, it seems...

The structure of the book is frustrating to deal with, because van der Heijden likes to tell us things "in the wrong order", so that we get many unintelligible teaser-references to a character or a situation before we are actually told about it. Albert's parents, who are obviously the most important characters in the book (and not only on the strength of the title — the various accidents that happen to them give the book its key image structure) don't appear until after 150 pages or so: up to that point he might as well be an orphan, and we have to sit through egregious amounts of student drunkenness before we get to the real social and narrative content. Of course, the drunkenness isn't just there for show, it tells us important things about who Albert is and what life was like in 1976, and van der Heijden is a good raconteur, but I'm sure we could have got there in half the time with someone else...

It wasn't necessarily meant as a period novel — it came out only a few years after the foreground story — but I found that aspect of it almost the most interesting, the very particular cultural environment of that generation born in the first few years after the war, moving from working-class poverty to the new world of perpetual students and subsidised artists (that wonderfully Dutch institution, the BKR...). Of course here it also has that quite specific stamp of the Dutch provinces "below the great rivers," and of Eindhoven in the days when the whole of life there still revolved around Philips and the Catholic Church (in that order). ( )

Man, man, man… wat een gezeik. Treffender dan dat kan ik de indruk die dit boek nalaat niet verwoorden. De Proloog van de Tandeloze Tijd kon nog bekoren door de ingenieuze constructie waardoor het een echte smaakmaker is. Maar in dit eerste deel val je met een plof in een weke brij van zielig menszijn. Van der Heijden presenteert ons een opeenvolging van drinkpartijen, lethargisch geouwehoer, impotente avontuurtjes van eeuwige filosofiestudent Albert Egberts, eerst in Nijmegen, vervolgens weer in zijn ouderlijk huis in het achterlijke Geldrop. Zelfs als tijdsdocument van het Nederland in de jaren ’70 schiet het tekort, het lijkt de auteur daar in dit deel ook niet helemaal om te doen.
Toch nog iets positief: in dit deel draagt Van der Heijden de sleutel voor zijn cyclus aan. In een korte passage verzucht Albert dat hij wou dat de tijd tandeloos zou zijn, hem niet zou aantasten, aan hem voorbij zou gaan, en hij dus eeuwig een jonge god zou zijn. Even verderop vindt hij ook de manier waarop hij dat denkt te kunnen realiseren, namelijk door een leven in de breedte, het verzamelen en condenseren van zoveel mogelijk ervaringen. Interessant, zeker, maar in dit deel blijft dat leven de breedte schromelijk in de goot steken, en dat was misschien wel het opzet van Van der Heijden, maar voor de lezer is het amper genietbaar. ( )

15 jaar geleden heb ik de complete "Tandeloze tijd" van A.F.Th. van der Heijden gelezen. Destijds was ik er erg van onder de indruk. Nu ben ik begonnen met het herlezen van "Vallende ouders". Bij herlezing vind ik het erg langdradig. Na een blz of 200 ben ik gestopt met lezen. Ik heb mijn boeken van A.F.Th. van der Heijden inmiddels te koop gezet op marktplaats. ( )

Een boek dat het lezen van literatuur bij mij echt op gang bracht: Vallende Ouders van A.F.Th. van der Heijden. Toen het verscheen, was het al een beetje een hype, net zoals de boeken van Stieg Larsson nu. Dit was wat, zeg! Verschillende delen 'Tandeloze Tijd', al dan niet in voorbereiding. En het begon al met een proloog.
Ok, ik moet wel eerlijk zeggen dat ik na een fiks aantal jaren het spoor een beetje bijster was, met intermezzo's, boekjes over 'wie is wie', en een deel 4 dat uitkwam vóór deel 3 (dat ook nog weer eens uit 2 delen bleek te bestaan... ) Poeh! En, ook weer heel eerlijk, ik weet niet eens of die hele cyclus nu wel af is.. Kwam er niet een ander opus bij ofzo? Nou ja.

Het hield mij echter wel in de greep. Kwam misschien ook omdat ik zelf toen net in de periode zat waarin ik mij ging voorbereiden op 'uit huis gaan', op kamers wonen. Dat had iets idyllisch, je maakte je voorstellingen over hoe dat zou zijn. Nou, zo dus!

Overigens vind ik nog steeds het boek De Sandwich: een requiem één van de mooiste van Van der Heijden. En ook Het Leven Uit Een Dag vond ik destijds mooi. Van deze laatste titel gaat volgende week de verfilming in première. Bij het zien van de trailer kwam het verhaal weer bovendrijven. En wat ik me ook opeens herinnerde: je kon bij de pocketuitgave kiezen uit 4 verschillende omslagen! Dat was ook weer iets nieuws.
Tjee, wat moet ik nog veel (her)lezen...

(Tandeloze tijd 1) Soms irritante puber vertellingen over dronkenschap, verhalen over ouderlijk huis - mooie, gedetailleerde herinneringen - ontroerend, weltschmertz, humoristisch. ( )